HIGHLIGHT CONTENT

๖,๐๐๐ ม้วนฟิล์ม 'ภาพยนตร์ส่วนพระองค์' บันทึกความทรงจำและน้ำพระราชหฤทัย ในหลวง รัชกาลที่ ๙

  • 25,538
  • 10 พ.ย. 2016

๖,๐๐๐ ม้วนฟิล์ม 'ภาพยนตร์ส่วนพระองค์' บันทึกความทรงจำและน้ำพระราชหฤทัย ในหลวง รัชกาลที่ ๙

 

 

ที่มา สมาพันธ์สมาคมภาพยนตร์แห่งชาติ

 

แฟนเพจ สมาพันธ์สมาคมภาพยนตร์แห่งชาติ ได้โพสต์บทความเกี่ยวกับภาพยนตร์ส่วนพระองค์ใน พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช  โดยเผยว่า ภาพยนตร์ส่วนพระองค์ ใน ได้รับพระราชานุญาตให้นำออกฉายครั้งแรก เมื่อวันที่ ๑๗ พฤษภาคม ๒๔๙๓ ที่  โรงภาพยนตร์ศาลาเฉลิมกรุง คือ “ภาพยนตร์ประมวลข่าวพระราชพิธีบรมราชาภิเษก” (๕ พฤษภาคม ๒๔๙๓) และ “พระราชพิธีราชาภิเษกสมรส” (๒๘ เมษายน ๒๔๙๓) ประกอบกับภาพยนตร์ข่าวสีธรรมชาติของปรเมรุภาพยนตร์ ได้แก่ ภาพยนตร์ข่าวเสด็จนิวัติพระนคร ภาพยนตร์ข่าวถวายพระเพลิงในพระบรมโกศ ภาพยนตร์ข่าวเสด็จวันจักรี ภาพยนตร์ข่าวเสด็จงานกาชาด ภาพยนตร์ข่าวเสด็จพระราชทานปริญญาบัตรมหาวิทยาลัยแพทย์ศาสตร์ ภาพยนตร์ข่าว ม.ร.ว.สิริกิต กิติยากร เยี่ยมโรงเรียน เซ็นต์ฟรังฯ ภาพยนตร์ข่าวพิธีเปิดพระรูปสมเด็จพระราชบิดา งานฉลอง ๑๐๐ ปี โรงพยาบาลศิริราช ภาพยนตร์ข่าวเสด็จพระราชดำเนินไปประเทศสวิตเซอร์แลนด์ ฯลฯ เพื่อพระราชทานรายได้แก่โรงพยาบาลภูมิพลอดุลยเดช แห่งกองทัพอากาศ 

ภาพยนตร์ส่วนพระองค์ชุดดังกล่าวประสบความสำเร็จในการออกฉายมีพสกนิกรต่างเดินทางมาชมภาพยนตร์จนแน่นโรง ตั้งแต่ปี ๒๔๙๓-๒๕๑๐ ทำให้รายได้ของการฉายภาพยนตร์ส่วนพระองค์สามารถนำไปจัดสร้าง และจัดซื้อสิ่งจำเป็นแก่สาธารณะประโยชน์ให้กับหน่วยงานต่างๆ มากมาย  ก่อนที่จะนำออกฉายในโรงภาพยนตร์ทุกครั้ง พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลเดชจะทรงทอดพระเนตรภาพยนตร์ใหม่ทุกเรื่อง สำหรับการฉายในกรุงเทพฯ จะมีการประชาสัมพันธ์การเข้าฉายของภาพยนตร์ส่วนพระองค์ด้วยการให้รถปิคอัพขับไปรอบกรุงเทพฯและกระจายข่าวทางลำโพง 

ภาพยนตร์ส่วนพระองค์หลายเรื่องที่เข้าฉายในโรงฉายในกรุงเทพฯ จะมีผู้เข้าชมสูง ในขณะที่ภาพยนตร์ส่วนพระองค์ ที่ถูกนำออกฉายในอีกหลายจังหวัด โดยเฉพาะพื้นที่ห่างไกลความเจริญ ส่วนมากแล้วจะเป็นการฉายกลางแจ้งหรือฉายในโรงเรียนและโรงพยาบาล ซึ่งจะไม่มีการคิดค่าใช้จ่ายใดๆ เป็นที่ซาบซึ้งในน้ำพระราชหฤทัยของพระองค์ที่มีต่อพสกนิกรผู้ยากไร้เป็นอย่างยิ่ง  

ฟิล์มภาพยนตร์ส่วนพระองค์ ซึ่งเริ่มมีการถ่ายทำม้วนแรกและเก็บสะสมมาตั้งแต่ปี พ.ศ. ๒๔๘๙ ต่อเนื่องมาจนถึงปัจจุบัน รวมแล้วมีจำนวนทั้งสิ้นประมาณ ๖,๐๐๐ ม้วน เป็นฟิล์มถ่ายสี ขนาด ๑๖ มม. เป็นฟิล์มชนิดรีเวอร์เซล ถ่ายแล้วล้างฉายได้เลย แต่ละม้วนมีความยาวประมาณม้วนละ ๔๐ นาที หากนำมาฉายต่อเนื่องกันจะกินเวลาฉายนานราว ๖ เดือนทีเดียว  

ในช่วงระหว่างปี พ.ศ. ๒๔๙๓ ถึง พ.ศ. ๒๕๑๐ ภาพยนตร์ส่วนพระองค์ที่ได้รับการฉายในโรงภาพยนตร์ไทย ได้แก่ ภาพยนตร์ที่พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลเดชทรงถ่ายทำด้วยพระองค์เองในขณะทรงศึกษาอยู่ ณ ประเทศสวิตเซอร์แลนด์ การประกาศพระประสูติกาลสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ  สยามมกุฎราชกุมาร ม.ร.ว.สิริกิต กิติยากร ชีวิตประจำวันส่วนพระองค์ ในพระตำหนักจิตรลดารโหฐาน พระราชวังดุสิต ซึ่งฉายให้เห็นภาพทูลกระหม่อมหญิงอุบลรัตนราชกัญญา สิริวัฒนาพรรณวดี และสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร ซึ่งในขณะนั้นยังทรงพระเยาว์อยู่ ทรงกำลังอ่านและวาดภาพ รวมทั้ง กิจกรรมต่างๆ ของพระบรมวงศานุวงศ์พระองค์อื่นอีกด้วย 

นอกจากนี้ ยังมีภาพยนตร์ที่เป็นทางการซึ่งถ่ายทำโดยคณะทำงานฝ่ายภาพยนตร์ส่วนพระองค์เกี่ยวกับการเสด็จเยี่ยมราษฎรในภูมิภาคต่างๆ ของประเทศไทย รวมทั้ง การเสด็จเยือนประเทศต่างๆ อาทิ อินโดนีเซีย เวียดนาม พม่า อังกฤษ เยอรมนี ออสเตรเลีย นิวซีแลนด์ ญี่ปุ่น จีน สหรัฐอเมริกา และประเทศอื่นๆ  

ภาพยนตร์ส่วนพระองค์ที่ออกฉายในโรงภาพยนตร์เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๑๐ มีภาพงานเลี้ยงจบภาคการศึกษา ณ โรงเรียนจิตรลดา ซึ่งสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร, สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี และทูลกระหม่อมหญิงอุบลรัตนราชกัญญา สิริวัฒนาพรรณวดี กำลังทรงศึกษาอยู่ในขณะนั้น รวมทั้งการเสด็จประพาส อิหร่าน อังกฤษ สหรัฐอเมริกา และแคนาดา  

 

 

รายชื่อฟิล์มภาพยนตร์ส่วนพระองค์ทั้งหมดมีจำนวน ๑๗ ชุด ดังนี้  

ชุดที่ ๑ (พ.ศ.๒๔๙๓) พระราชพิธีราชาภิเษกสมรส-พระราชพิธีบรมราชาภิเษก  ชุดที่ ๒ (พ.ศ.๒๔๙๓) ส่วนพระองค์  ชุดที่ ๓ (พ.ศ.๒๔๙๖) ส่วนพระองค์  ชุดที่ ๔ (พ.ศ.๒๔๙๗) ส่วนพระองค์  ชุดที่ ๕ (พ.ศ.๒๔๙๘) เสด็จฯ ทรงเยี่ยมราษฎร ภาคอีสาน  ชุดที่ ๖ (พ.ศ.๒๔๙๙) ทรงผนวช  ชุดที่ ๗ (พ.ศ.๒๕๐๑) เสด็จฯ ทรงเยี่ยมราษฎร ภาคเหนือ  ชุดที่ ๘ (พ.ศ.๒๕๐๒) เสด็จฯ ทรงเยี่ยมราษฎร ภาคใต้  ชุดที่ ๙ (พ.ศ.๒๕๐๓) เสด็จฯ อินโดนีเซีย พม่า เวียดนาม  ชุดที่ ๑๐ (พ.ศ.๒๕๐๓) เสด็จฯ อเมริกา อังกฤษ เยอรมนี  ชุดที่ ๑๑ (พ.ศ.๒๕๐๔) เสด็จฯ ยุโรป ๖ ประเทศ (โปรตุเกส สวิสฯ เดนมาร์ค นอร์เวย์ สวีเดน อิตาลี)  ชุดที่ ๑๒ (พ.ศ.๒๕๐๔) เสด็จฯ ยุโรป ๕ ประเทศ (เบลเยี่ยม ฝรั่งเศส ลักซัมเบอร์ก เนเธอร์แลนด์  ชุดที่ ๑๓ (พ.ศ.๒๕๐๕) เสด็จฯ ปากีสถาน และส่วนพระองค์  ชุดที่ ๑๔ (พ.ศ.๒๕๐๕) ชุดเสด็จฯ มาลายา ออสเตรเลีย นิวซีแลนด์  ชุดที่ ๑๕ (พ.ศ.๒๕๐๖) ชุดเสด็จฯ ญี่ปุ่น จีน (ไต้หวัน)  ชุดที่ ๑๖ (พ.ศ.๒๕๐๗) ชุดเสด็จฯ ออสเตรีย ฟิลิปปินส์ และส่วนพระองค์  ชุดที่ ๑๗ (พ.ศ.๒๕๑๐) ชุดเสด็จฯ อเมริกา อิหร่าน แคนาดา  

กว่า ๗๐ ปีที่ผ่านไป ภาพยนตร์ส่วนพระองค์มิได้เพียงบันทึกภาพพระราชจริยาวัตรอันงดงามของพระมหากษัตริย์ผู้ทรงพระวิริยะอุตสาหะเป็นอย่างยิ่งเท่านั้น แต่ยังได้ให้ภาพกว้างของประเทศไทยจากมุมมองอันหาใดเปรียบได้ กล่าวคือ มุมมองของพระมหากษัตริย์ผู้ทรงเป็นที่เคารพรักยิ่งของพสกนิกรชาวไทย ภาพของหมู่บ้านต่างๆที่ห่างไกล ซึ่งพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลเดชได้เสด็จไปเยี่ยมเยือนไม่ว่าภาพเหล่านั้นจะถ่ายทำโดยองค์พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลเดชหรือโดยคณะถ่ายทำของพระองค์ก็ตาม แต่แผ่นฟิล์มเหล่านี้ได้บันทึกรายละเอียดของภูมิทัศน์ทั้งในเชิงภูมิศาสตร์ และในเชิงจิตใจของประเทศไทยตลอดระยะเวลาที่พระองค์ทรงครองสิริราชสมบัติ  

แต่ด้วยระยะเวลาที่ยาวนานกว่าครึ่งศตวรรษนี้เอง คุณภาพของฟิล์มภาพยนตร์ส่วนพระองค์บางส่วนได้เสื่อมคุณภาพและเสียหายลงอย่างน่าใจหาย จึงได้มีการจัดตั้งหอภาพยนตร์ส่วนพระองค์ (Royal Private Film Archive) ขึ้น โดยเมื่อต้นปี ๒๕๕๐ ที่ประชุมของคณะรัฐมนตรี (ครม.) ได้อนุมัติงบประมาณ ๑๙๙ ล้านบาท ให้กระทรวงวัฒนธรรมสร้างหอภาพยนตร์ส่วนพระองค์เพื่ออนุรักษ์ฟิล์มภาพยนตร์ และภาพนิ่งส่วนพระองค์ของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลเดชเพื่อรักษาทรัพย์สินอันมีค่ายิ่งของชาติไว้ให้คงอยู่สืบไป  

 

เรียบเรียงโดย สมาพันธ์สมาคมภาพยนตร์แห่งชาติ 

ข่าวที่เกี่ยวข้อง